Dzisiaj poruszę temat najgroźniejszego z cichych zabójców. Mowa tutaj o tlenku węgla (CO).
Dlaczego ten gaz jest tak groźny? Ponieważ jest on bezwonny, bezbarwny i niedrażniący, o nieco mniejszej gęstości niż powietrze. W zasadzie jest niewykrywalny bez czujników, a co za tym idzie, jest powodem wielu zgonów. Jego powinowactwo do hemoglobiny jest większe o 250-300 razy niż tlenu, a połączenie jest o wiele trwalsze, w wyniku tego procesu dochodzi do niedotlenienia tkanek, co w wielu przypadkach prowadzi do śmierci. Zatrucie CO jest najczęściej spotykanym zatruciem gazowym, powodowanym przez wdychanie ww. gazu. Stanowi 75% wszystkich zatruć samobójczych i do 55% zatruć przypadkowych. Jest najczęstszą przyczyną śmiertelnych zatruć w wielu krajach.
W Polsce, jak wynika ze statystyk Państwowej Straży Pożarnej, w okresie od września 2012 r. do marca 2013 r. w wyniku zatrucia tlenkiem węgla zginęło 91 osób, a 2216 zostało poszkodowanych.
Jeżeli chcecie zobaczyć obecne statystyki zajrzyjcie 
Objawy zatrucia CO wg stężenia w powietrzu:
| 0,01–0,02% | lekki ból głowy przy ekspozycji przez 2-3 godziny |
| 0,04% | silny ból głowy zaczynający się ok. 1 godzinę po wdychaniu tego stężenia; |
| 0,08% | zawroty głowy, wymioty i konwulsje po 45 minutach wdychania; po dwóch godzinach trwała śpiączka; |
| 0,16% | silny ból głowy, wymioty, konwulsje po 20 minutach; zgon po dwóch godzinach |
| 0,32% | intensywny ból głowy i wymioty po 5-10 minutach; zgon po 30 minutach; |
| 0,64% | ból głowy i wymioty po 1-2 minutach; zgon w niecałe 20 minut; |
| 1,28% | utrata przytomności po 2-3 wdechach; śmierć po 3 minutach. |
Jak widać, owy cichy zabójca jest bardzo groźny i szybki w działaniu. Jak się ustrzec przed zatruciem tlenkiem węgla?
Bezpieczne użytkowanie gazowych grzejników:
- prawidłowa instalacja
-stały dopływ świeżego powietrza
-swobodny odpływ spalin
-właściwa eksploatacja, zapewniająca dobry stan techniczny urządzenia gazowego.
Pamiętaj aby:
- uchylić okno w mieszkaniu, gdy korzystasz z jakiegokolwiek źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania, kuchenki gazowej lub węglowej), nie zasłaniać kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych;
- przy instalacji urządzeń i systemów grzewczych korzystaj z usług wykwalifikowanej osoby;
- dokonywać okresowych przeglądów instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych oraz ich czyszczenia. Gdy używasz węgla i drewna należy to robić nie rzadziej niż raz na 3 miesiące. Gdy używasz gazu ziemnego czy oleju opałowego – nie rzadziej niż raz na pół roku. Zarządca budynku lub właściciel ma obowiązek m.in. przeglądu instalacji wentylacyjnej nie rzadziej niż raz w roku;
- użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania zgodnie z instrukcją producenta: kontrolować stan techniczny urządzeń grzewczych;
- stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia;
- w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację;
- systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu, bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki;
- często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien;
- rozmieścić czujniki tlenku węgla w części domu, w której sypia twoja rodzina. Dla zwiększenia bezpieczeństwa, dodatkowe czujniki warto umieścić w każdym pomieszczeniu
- nie spalaj węgla drzewnego w domu, garażu, na zamkniętej werandzie itp., jeżeli pomieszczenia te nie mają odpowiedniej wentylacji;
- nie bagatelizuj objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegasz zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.
To od Ciebie zależy czy czad Ci zaszkodzi, czy nie.
Pomoc merytoryczna: www.straz.gov.pl
Nie zostawiaj samochodu w garażu na zapalonym silniku, nawet jeżeli drzwi do garażu pozostają otwarte
Autor: Michał Białek
Skąd się bierze tlenek węgla? Możecie zobaczyć na poniższym obrazku
Objawy zatrucia CO wg stężenia w powietrzu:
| 0,01–0,02% | lekki ból głowy przy ekspozycji przez 2-3 godziny |
| 0,04% | silny ból głowy zaczynający się ok. 1 godzinę po wdychaniu tego stężenia; |
| 0,08% | zawroty głowy, wymioty i konwulsje po 45 minutach wdychania; po dwóch godzinach trwała śpiączka; |
| 0,16% | silny ból głowy, wymioty, konwulsje po 20 minutach; zgon po dwóch godzinach |
| 0,32% | intensywny ból głowy i wymioty po 5-10 minutach; zgon po 30 minutach; |
| 0,64% | ból głowy i wymioty po 1-2 minutach; zgon w niecałe 20 minut; |
| 1,28% | utrata przytomności po 2-3 wdechach; śmierć po 3 minutach. |
Jak widać, owy cichy zabójca jest bardzo groźny i szybki w działaniu. Jak się ustrzec przed zatruciem tlenkiem węgla?
Bezpieczne użytkowanie gazowych grzejników:
- prawidłowa instalacja
-stały dopływ świeżego powietrza
-swobodny odpływ spalin
-właściwa eksploatacja, zapewniająca dobry stan techniczny urządzenia gazowego.
Pamiętaj aby:
- uchylić okno w mieszkaniu, gdy korzystasz z jakiegokolwiek źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania, kuchenki gazowej lub węglowej), nie zasłaniać kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych;
- przy instalacji urządzeń i systemów grzewczych korzystaj z usług wykwalifikowanej osoby;
- dokonywać okresowych przeglądów instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych oraz ich czyszczenia. Gdy używasz węgla i drewna należy to robić nie rzadziej niż raz na 3 miesiące. Gdy używasz gazu ziemnego czy oleju opałowego – nie rzadziej niż raz na pół roku. Zarządca budynku lub właściciel ma obowiązek m.in. przeglądu instalacji wentylacyjnej nie rzadziej niż raz w roku;
- użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania zgodnie z instrukcją producenta: kontrolować stan techniczny urządzeń grzewczych;
- stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia;
- w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację;
- systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu, bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki;
- często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien;
- rozmieścić czujniki tlenku węgla w części domu, w której sypia twoja rodzina. Dla zwiększenia bezpieczeństwa, dodatkowe czujniki warto umieścić w każdym pomieszczeniu
- nie spalaj węgla drzewnego w domu, garażu, na zamkniętej werandzie itp., jeżeli pomieszczenia te nie mają odpowiedniej wentylacji;
- nie bagatelizuj objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegasz zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.
To od Ciebie zależy czy czad Ci zaszkodzi, czy nie.
Pomoc merytoryczna: www.straz.gov.pl
Nie zostawiaj samochodu w garażu na zapalonym silniku, nawet jeżeli drzwi do garażu pozostają otwarte
Autor: Michał Białek
