Magazyn

Kupując towar chcemy, aby jego jakość była jak najwyższa. Oczekujemy, że będzie działał, przynajmniej przez określony czas. Taką pewność daje nam producent i sprzedawca towaru, określając rękojmię lub gwarancję. Czym różnią się te dwa pojęcia, kiedy obowiązują i z czym się wiążą?

Rękojmia jest bardzo często mylona z gwarancją i odwrotnie. Wielu sprzedawców czy konsumentów stosuje te pojęcia zamiennie. O ile pojęcie gwarancji jest powszechnie znane, to już rękojmia nie jest tak rozpoznawalnym pojęciem. Na początku skupimy się właśnie na niej.

Rękojmia – co to jest i kiedy może być potrzebna?

Gwarancja nie jest opisana w przepisach, natomiast rękojmia opisana jest w Kodeksie cywilnym. O ile ta pierwsza tyczy się gwarancji producenta, tak druga odnosi się do sprzedawcy.

„Rękojmia to ustawowa i obligatoryjna odpowiedzialność sprzedającego, który odpowiada za ewentualne i nieznane wcześniej wady ruchomości, nieruchomości lub pozostałych towarów. Sprzedawca ma obowiązek zrekompensować konsumentowi straty w przypadku wady zakupionego towaru przez okres rękojmi. Co to oznacza? Jeżeli kupisz telewizor, a po pół roku (pomimo odpowiedniej eksploatacji, zgodnej z wytycznymi producenta) popsuje Ci się ekran, to sprzedawca ma obowiązek naprawić, wymienić towar lub zwrócić Ci za niego pieniądze” – wyjaśnia ekspert z Aasa.

Rękojmia jest przydatna, gdy gwarancja producenta nie obowiązuje (np. sprzedaż rzeczy powystawowych lub używanych), jego serwisy gwarancyjne są bardzo oddalone od punktu zakupu oraz gdy nie ma możliwości dotarcia do producenta. W takim przypadku to sprzedawca odpowiada za sprzedawany produkt.

Na czym polega rękojmia i ile może potrwać?

Rękojmię powinien otrzymać każdy konsument, który zakupił towar – niezależnie, czy produkt jest używany, czy nowy. Pamiętajmy jednak, że z zakresu rękojmi wyjęte są wady widoczne, o których kupujący wiedział. To znaczy, że jeżeli produkt powystawowy ma np. widoczne zadrapania czy rysy, a sprzedawca o nich informuje, to już rękojmia tej wady nie obowiązuje.

Jeżeli kupujący znajdzie wady produktu, to ma możliwość zażądania:

  • Obniżenia ceny towaru i zwrotu części kwoty zakupu, rekompensującej wadę;
  • Zwrotu całej kwoty zapłaconej za towar, przy zwrocie uszkodzonego sprzętu (tylko, gdy wada jest bardzo istotna i wpływa na towar);
  • Wymiany towaru na całkowicie nowy (jeżeli oczywiście nie został zakupiony jako używany czy powystawowy) i wolny od wad;
  • Usunięcia wady, która nie będzie wpływała na użytkowanie sprzętu.

Długość rękojmi określają przepisy Kodeksu Cywilnego. Jeżeli chodzi o nowe towary, to długość rękojmi nie powinna być krótsza niż 2 lata. W przypadku towarów używanych lub powystawowych kodeks przewiduje, że sprzedawca musi dać minimum rok rękojmi.

Co ważne, rękojmia dotyczy również sprzedawców indywidualnych! Wielu Internautów wpisuje w wystawiane na różnych portalach klauzule, że przedmiot nie jest objęty gwarancją i nie przysługuje prawo do zwrotu. Jeżeli jego wady (lub ewentualne wady) nie są wpisane w aukcję i kupujący nie zostanie o nich powiadomiony, to również są objęte rękojmią! Sprzedawca nie ma prawa odmówić np. zwrotu pieniędzy, jeżeli „idealny” sprzęt po pół roku kompletnie się rozleci.

Zgodna z prawem nie jest też tzw. gwarancja rozruchowa. W przypadku np. silników stan również powinien być znany kupującemu. W ten sposób przez rok użytkownik powinien spokojnie korzystać z produktu, a jeżeli ten się popsuje – ma możliwość dochodzenia zwrotu środków lub naprawy. Co ważne, rękojmia dotyczy też nieruchomości i związanych z tym usług (np. prace budowlane czy remontowe), używanych pojazdów i… zwierząt.

Rękojmia czy gwarancja: poznaj różnicę!

Czym zatem różni się gwarancja od rękojmi? Główna kwestia dotyczy poniesienia kosztów związanych z naprawą lub zwrotem uszkodzonego towaru. W przypadku rękojmi taki obowiązek spoczywa na sprzedawcy, jeśli natomiast mówimy o gwarancji – na producencie.  

W praktyce, jeżeli produkt ma gwarancję i rękojmię, to sprzedawca może zdecydować, z której ścieżki skorzysta. Nie zawsze ma możliwość samodzielnej naprawy sprzedawanego towaru i wtedy uruchamia procedury gwarancyjne – sprzęt przesyła do producenta i tam jest on sprawdzany pod kątem wad ukrytych. W przypadku rękojmi wszystko odbywa się na miejscu. Czas procedury gwarancyjnej jest więc dłuższy od czasu rękojmi.

Gwarancja producenta nie jest też obowiązkowa. Producent samodzielnie określa jej czas i warunki. Nie ma ustawowej konieczności dawania gwarancji na nowe rzeczy. Można więc powiedzieć, że tylko dobrą wolą producenta jest nadawanie gwarancji. Jeżeli już ona jest, to najczęściej ma nie mniej niż rok. Rękojmia jest obowiązkowa.

Rękojmia obowiązuje dwa lata od daty nabycia produktu. Gwarancja może kończyć się np. w narzuconym przez producenta dniu.

Reklamacja z tytułu gwarancji czy rękojmi?

Z jakiego tytułu konsumentowi przysługuje prawo do reklamacji i które jest korzystniejsze? Jeżeli chodzi o gwarancję, to warunki reklamacji ujęte są w dokumentach gwarancyjnych. Może się okazać, że na niektóre podzespoły towaru czy elementy, gwarancji nie otrzymamy. Czy reklamacja z tytułu gwarancji się opłaca? Jeżeli ta obowiązuje i spełnia warunki producenta, to możemy z niej skorzystać.

Dużo lepszą formą jest jednak uruchomienie procedur reklamacji przy rękojmi. Sprzedawca ma zobowiązania, opisane dokładnie w Kodeksie cywilnym. Nie może „wymigać się” od naprawy sprzętu lub zadośćuczynienia finansowego.  Rękojmia (choć nie każdy konsument o tym wie) może trwać, mimo że gwarancja producenta już wygasła

Choć gwarancja i rękojmia to zamiennie używane pojęcia, znaczą jednak coś zupełnie innego. Jako kupujący powinniśmy być świadomi swoich praw, które niektórzy (mniej uczciwi) sprzedawcy próbują ominąć. Od rękojmi nie ma wyjątków, zawsze obowiązuje i jest obligatoryjna. Dzięki temu mamy prawo do korzystnych zakupów, bez martwienia się o sprawność zakupionych urządzeń.

Po więcej porad finansowych lub po pożyczkę online zajrzyj TUTAJ