Zawsze gdzieś na początku czegoś wartościowego jest człowiek nieprzeciętny. Ktoś, kto myśli nieco inaczej, ma wizję. Często nie pasuje do ogółu. Bywa, że uważany jest za "dziwaka". Całe szczęście, taki "ktoś" nie ulega "poradom" otoczenia i nie rezygnuje ze swoich marzeń wtapiając się w szarą przeciętność. W drugiej połowie XIX wieku do parafii radziechowskiej przybył taki nieprzeciętny ksiądz. Nawiasem mówiąc parafia ta ma szczęście do proboszczów z wizją. Wracając do wspomnianego duchownego, to był nim ks. Michał Paleczny.
Z zapisów w "Kronice Radziechów do 1966r." Władysława Pieronka wnioskować można, że to właśnie ks. Michał Paleczny był inicjatorem założenia pierwszej organizacji w Radziechowach, czyli Kółka Rolniczego. W kronikach parafialnych znajdujemy taki oto zapis z 1884r. "W tymże roku dałem obzłocić dwa kielichy z kuprowiny (miedź-przyp. autora) za 30 zł we Lwowie, gdzie byłem 4-8 kwietnia na Zgromadzeniu Centralnym Kółek Rolniczych jako delegat z Kółka Rolniczego w Radziechowach."
I tutaj pozwolę sobie na osobistą dygresję. Jako córka agronoma mogę powiedzieć, że coś tam na temat kółek rolniczych wiem. Zwykle w opinii powszechnej jako swoisty spadek po okresie PRL-u instytucja ta kojarzy nam się głównie z wynajmowaniem ciężkich maszyn rolniczych do uprawy pól. Jednak u zarania swoich dziejów, kółka rolnicze zajmowały się krzewieniem wiedzy o rolnictwie, ogrodnictwie i ogólnym podnoszeniem świadomości mieszkańców wsi.
Ks. Michał Paleczny nie tylko organizował, ale również przeprowadzał doświadczenia rolnicze. Z kronik dowiadujemy się, że " W 1884r. zostały wapnowane grunta plebańskie, sprowadza 100kg jęczmienia zimowego za 8,50 zł, który posiany na niwce pod piecem wapienniczym przy niekorzystnych warunkach klimatycznych wydał 560kg. W 1883r. sprowadził kilo owsa kalifornijskiego za 1 zł 20 gr., zasiany na średniej glebie wydał 17 kg, zasiane w 1884r., wydały 136 kg w lichej glebie".
Swoimi doświadczeniami rolniczymi wplatanymi w porady duszpasterskie ks. Michał Paleczny dzielił się poprzez wydane przez Księgarnię Katolicką w Krakowie w latach 1881-1885 "Czytania świąteczne dla ludu" (zdjęcie w załączeniu do tekstu).
W swojej działalności oświatowej proboszcz wspierał się głosem autorytetów. I tak w 1886r. sprowadził do Radziechów wykładowcę: " Dnia 20 listopada przybył na plebanię pan Zygmunt Gaworecki, praktyczny agronom, w celu lustracji Kółka Rolniczego w Radziechowach i miał wykład do ludu, o urabianiu nawozów, o uprawie roli kośćmi, o chowie trzody chlewnej i polepszaniu łąk- wykład odbył się wieczorną godziną w tutejszej szkole, z którego wielce zadowoleni członkowie Kółka Rolniczego serdecznie panu lustratorowi podziękowali, wiele nauki z wykładu odniósłszy"
Zdjęcie udostępnione przez Pana Mieczysława Pieronka. Młody wysoki mężczyzna w kamizelce i białej koszuli to prowadzący sklep Marcin Pieronek, brat Władysława Pieronka. Zginął na początku wojny 1914r.
Ksiądz Michał Paleczny w 1891 roku zostaje przeniesiony na probostwo w Rajczy, by tam równolegle z posługą kapłańską realizować swoją misję oświatową dla rolników. Działalność Kółka Rolniczego w Radziechowach jest kontynuowana, jednakże brakuje materiałów archiwalnych z tego okresu. "Poważniejszą akcję wykazuje w 1905r., w którym dostarczono rolnikom kwalifikowane nasiona zbóż i koniczyny, i mąkę wydawaną w okresach świątecznych w domu Wojciecha Polaka 244 i w latach późniejszych w domu Karola Mąki 56. Przy Kółku Rolniczym założono Ochotniczą Straż Pożarną w 1906r.".
Wzmożona działalność organizacji (na szczęście udokumentowana) rozpoczyna się w 1908r. "Przodującą rolę odgrywają członkowie: ks. wikariusz Karol Gryglowski, Tomasz Pieronek 13 wójt, Józef Milewski kierownik szkoły, Tomasz Pieronek 165, Józef Pieronek 270, Jan Pieronek 479, Józef Roczyna 240, Wojciech Roczyna 19, Wojciech Temel 109, Jan Syposz 370, Franciszek Syposz 310, Tomasz Biela 29, Wojciech Polak 244. Weszli w porozumienie z Karoliną Bielą 117, od której zakupili ogród z budynkiem mieszkalnym z zobowiązaniem wybudowania jej domu przy mającym się budować budynku Kółka Rolniczego. (...) W 1909r. rozpoczęto budowę domu. Wykonano fundamenty z kamienia na zaprawie wapiennej, o trzech piwnicach, na których wybudowano budynek drewniany, przesunięty z z przeznaczonej do rozbiórki szkoły i pokryto go dachówką cementową. W budynku tym jest prócz piwnic 1 lokal sklepowy i 1 sala na zebrania i wykłady rolnicze. Od strony południowej wybudowano domek dla Katarzyny Biela. Na budowę zaciągnięto pożyczkę w Miejskiej Kasie Oszczędności w Żywcu, a porękę złożyli członkowie. Budowę prowadził Jakub Kupczak 490. W dniu 29 września 1909r. w święto Świętego Michała Archanioła, ks. Józef Kolbusz, proboszcz, dokonał uroczystego poświęcenia budynku po nieszporach. Równocześnie z poświęceniem otwarto zorganizowany sklep Kółka Rolniczego połączony z wyszynkiem wina i piwa. Po poświęceniu urządzono w nowej sali zabawę, w czasie której goście raczyli się winem szamorodnerem i dalmatyńskim."
Niestety, mimo swojego dość zaawansowanego wieku, nie mogę w tym miejscu zgodnie z tradycją dodać: "I ja tam byłam, wino dalmatyńskie piłam, a co widziałam to dla Państwa opisałam." Na szczęście byli tam inni, którzy cenili słowo pisane i zdarzenia powyższe udokumentowali. A ma to tym większe znaczenie, że budynek Kółka Rolniczego w Radziechowach możecie Państwo oglądać obecnie jedynie tylko na starych zdjęciach i widokówkach udostępnionych mi przez nieocenionego Pana Mieczysława Pieronka.
Autor: Małgorzata Kasperek
Więcej ciekawych historii znajdziecie na RADZIECHOWSKIE HISTORIE
