Ten zabytkowy, dumny gmach szkolny jest odzwierciedleniem wspaniałej historii naszego, żywieckiego Kopernika. W tym miejscu, czyli przy ulicy Słowackiego 2 stoi od 110 lat. Nie znaczny to, że historia szkoły nie jest starsza.

Przybliżmy więc dawne dzieje naszego Kopernika, czyli 1 Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Żywcu.

Na moment przeniesiemy się wstecz, do Żywca z przełomu XIX i XX wieku. Pod koniec XIX stulecia Rada Gmina miasta Żywca rozpoczęła starania o powstanie szkoły realnej w mieście.

Natomiast od roku 1900 na łamach gazety - Przewodnik Powiatu Żywieckiego często pojawiały się informacje dotyczące założenia szkoły realnej w Żywcu. Temat ten był intensywnie dyskutowany w mieście, wzbudzał emocje i kontrowersje. Pojawiły się liczne propozycje, co do miejsca nowego obiektu oraz kosztów budowy. Sprawę wspierał także swą osobą - arcyksiążę Karol Stefan Habsburg.

Najważniejsza data w historii szkoły to dzień 24 sierpnia 1904 roku, kiedy to Starostwo Żywieckie powiadomiło Gminę, iż – „Cesarz Franciszek Józef raczył najwyższym postanowieniem z dnia 3 sierpnia najłaskawiej zezwolić na założenie państwowej szkoły realnej w Żywcu”.

W akcie erekcyjnym szkoły czytamy: „Państwową szkołę realną aktywowano z rokiem szkolnym 1904 na razie z klasą pierwszą i będzie się ją w następstwie w ten sposób uzupełniało, że z każdym następnym rokiem otworzy się najbliższą wyższą klasę”.

Gdzie pobierali naukę pierwsi uczniowie Cesarsko-Królewskiej Wyższej Szkoły Realnej w Żywcu? Dnia 1 września nauka rozpoczęła się na Rudzy, blisko kościoła Świętego Krzyża, w skromnym, drewnianym domku, na rogu ul. Świętokrzyskiej i Małej.